Celem niniejszego artykułu jest porównanie pozycji ustrojowej prezydenta w systemie parlamentarnym i autorytarnym Litwy międzywojennej oraz w systemie semiprezydenckim Litwy współczesnej. Analizie poddano regulacje trzech konstytucji litewskich – z 1922, 1928 oraz 1992 r. Taka strategia wydaje się mieć duży walor poznawczy, pozwala bowiem ukazać różnice i podobieństwa oraz ewolucję roli prezydenta w różnych okresach Republiki Litewskiej. W artykule dokonano oceny najważniejszych przepisów prawnych dotyczących pozycji ustrojowej głowy państwa. Temat będący przedmiotem analizy jest nadal aktualny, gdyż Litwa, podobnie jak w okresie pierwszej niepodległości do 1926 r., przyjęła taki sam system polityczny, przywracając swoje przedwojenne rozwiązania (m.in. reaktywując instytucję głowy państwa). Zarówno obecny model semiprezydencki II Republiki Litewskiej, jak i model parlamentarny I Republiki Litewskiej do roku 1926 prezentują ten sam typ demokracji jako systemu parlamentarnego (uwzględniający nadrzędną rolę Sejmu w systemie władzy).

The aim of this article is to compare the political position of the president in the parliamentary and authoritarian system of interwar Lithuania and the semi-presidential system of contemporary Lithuania. The analysis covers the regulations of three Lithuanian constitutions – those of 1922, 1928 and 1992. Such a strategy seems to be of great cognitive value, as it allows to show the differences and similarities, as well as the evolution of the role of the President in different periods of the Republic of Lithuania. The article assesses the most important legal provisions concerning the political position of the Head of State. The subject under study is still relevant, since Lithuania, as in the period of its first independence until 1926, adopted the same political system, restoring its pre-war solutions (including reactivating the institution of the Head of State). Both the current semi-presidential model of the Second Republic of Lithuania and the parliamentary model of the First Republic of Lithuania until 1926 represent the same type of democracy as a parliamentary system (with the superior role of the Sejm in the system of power).